Pierwsza wizyta u ginekologa
Autorzy: Dr n.med. Joanna Niepsuj-Biniaś, Dr n.med. Tomasz Olejniczak
Kiedy iść?
To pytanie często nurtuje nie tylko same pacjentki, ale chyba dużo częściej mamy młodych dziewczyn. Na szczęście wizyta u ginekologa nie jest już tematem tabu, mamy często rozmawiają na ten temat ze swoimi córkami wdrażając je w początki regularnej kontroli ginekologicznej.
Najlepiej wystartować wraz z pojawieniem się planów dotyczących współżycia lub około 18 roku życia, jeżeli nie dokuczają Ci żadne inne dolegliwości.
Pierwsza wizyta to zawsze duży stres, często naprawdę nieadekwatny do tego, co faktycznie na tej wizycie się dzieje. Niemniej jednak im bardziej świadoma będziesz przebiegu tej wizyty, tym będzie ona dla Ciebie łatwiejsza do przebrnięcia. Jeśli jesteś przed 18 rokiem życia, na wizytę zgłaszasz się z opiekunem prawnym, zazwyczaj z mamą.
Umawiamy się po miesiączce, w I fazie cyklu. Łatwiejsza jest wtedy ocena zarówna macicy i jajników , jak i badanie piersi. Jeżeli jeszcze nie współżyłaś, poinformuj o tym lekarza, choć na pewno on sam o to również zapyta.
Badanie ma kilka etapów. Najpierw odbywa się po prostu rozmowa, podczas której lekarz „wypyta” Cię o Twoje ewentualne choroby, operacje, uczulenia na leki, ciąże i przebieg cyklu. Oczywiście standardowo pojawi się pytanie o ostatnią miesiączkę, więc postaraj się sprawdzić tą informację jeszcze przed wizytą, żeby nie stresować się niepotrzebnie szybkimi poszukiwaniami w aplikacji telefonu.
W kolejnym etapie otrzymasz „instrukcję” na temat tego, co Cię czeka, czyli jak będzie wyglądał przebieg badania.
Rutynowo jest to ocena zewnętrznych narządów płciowych, badanie we wzierniku, jeżeli pacjentka współżyła, z pobraniem wymazu cytologicznego (profilaktyka raka szyjki macicy), potem badanie dwuręczne, czyli palpacyjne. Ocenia ono macicę i jajniki, pozwala sprawdzić czy nie występują niepokojące dolegliwości bólowe w podbrzuszu, opory związane z różnymi chorobami. Polega na badaniu macicy i jajników od strony pochwy z jednoczasową oceną tych narządów przez brzuch. Możesz wtedy czuć dziwny ucisk i dyskomfort , ale w razie braku chorób towarzyszących – nic naprawdę nieprzyjemnego się nie wydarzy.
Następnie lekarz ocenia narząd rodny za pomocą ultrasonografii. Jeżeli są ku temu warunki, wykona badanie specjalną sondą dopochwową, czyli waginalną. Jest to badanie dokładniejsze niż przezbrzuszne, ponieważ taka sonda pokazuje macicę i jajniki w lepszym powiększeniu. Przy tej formie badania opróżnij wcześniej pęcherz moczowy, dzięki temu badanie będzie dla Ciebie bardziej komfortowe, a dla lekarza precyzyjne.
Jeśli jeszcze nie współżyłaś i badanie mogłoby naruszyć błonę dziewiczą to można je wykonać sondą przezbrzuszną (wtedy lepiej mieć pełny pęcherz moczowy- dokładniej będzie widać) albo sondą dopochwową – ale przezodbytniczo. Jakkolwiek dramatycznie to brzmi, pozwala uwidocznić narząd rodny bardzo dokładnie i precyzyjniej niż drogą przezbrzuszną. Forma badania zależy od kilku czynników, między innymi od Twojej wagi czy rodzaju budowy macicy.
Na koniec powinno się odbyć badanie piersi. Jest ono istotne zwłaszcza na pierwszej wizycie, żeby wdrożyć Cię w nawyk samobadania piersi, pokazać, kiedy i jak najlepiej wykonywać je samodzielnie. Po badaniu palpacyjnym będzie wykonana również ultrasonografia gruczołów piersiowych celem wykluczenia zmian niedostępnych palpacji.
Z rzeczy praktycznych: obecnie w większości gabinetów lekarskich dostępne są jednorazowe spódniczki i „paputki” , z których możesz skorzystać podczas badania, żeby czuć się chociaż trochę bardziej komfortowo. Warto jednak na wszelki wypadek zadbać o swobodną garderobę na czas wizyty. Dłuższa bluza pomoże swobodniej poruszać się po gabinecie, oddzielna część górnej i dolnej garderoby da większy komfort podczas badania piersi ( założysz już wtedy „dół”).
Depilacja okolic intymnych to nie wymóg, a Twój nawyk lub poczucie komfortu i zależy tylko od Ciebie.
Wkładka higieniczna zapewni większą swobodę po badaniu, ponieważ używa się przy nim żelu do usg.
Część pacjentek czuje się swobodniej na wizycie u kobiety, część czuje się pewniej u mężczyzny ginekologa. Nie ma reguły, że ktoś z nich bada mocniej, bardziej boleśnie, nieodpowiednio dla młodych dziewczyn. Najlepiej zrób spokojny wywiad wśród znajomych lub wybierz ginekologa mamy lub koleżanki, jeśli Ci go polecają i dzięki temu możesz poczuć się swobodniej.
Pamiętaj, że prędzej czy później będziesz musiała na te wizyty wracać, więc to Twój komfort, poczucie bezpieczeństwa i zaufania oraz swoboda są tutaj najważniejsze 😊