Dr n.med. Tomasz Olejniczak

 

Jaka jest przewaga Co-testu w porównaniu do innych metod diagnostycznych?

 

Co to jest Co-test ?
Co-test to metoda badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy, która łączy:

• Oznaczenie DNA wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) – wykrywa obecność 14 wysokoonkogennych typów HPV, które są główną przyczyną raka szyjki macicy.
• Cytologię szyjki macicy - płynną, cienkowarstwową LBC – ocenia wygląd komórek nabłonka, pozwalając wykryć zmiany przedrakowe i nowotworowe.

Dzięki połączeniu tych dwóch badań Co-test ma najwyższą czułość w wykrywaniu stanów przedrakowych i raka szyjki macicy, co pozwala na wcześniejszą interwencję i skuteczniejszą profilaktykę.

Porównanie metod badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy:

Cytologia tradycyjna (konwencjonalna)

• Pobranie materiału (wymazu) na szkiełko, barwienie i analiza mikroskopowa.
• Czułość: 50–60% (duże ryzyko wyników fałszywie ujemnych).
• Zalety: tania, dostępna.
• Wady: możliwość błędów przy pobieraniu i interpretacji, niska czułość.

Cytologia płynna
(LBC – Liquid-Based Cytology)

• Komórki trafiają do płynnego medium, eliminacja artefaktów (śluz, krew).
• Czułość: 60–80% (wyższa niż cytologia tradycyjna).
• Zalety: mniej błędów technicznych, możliwość jednoczesnego oznaczania HPV.
• Wady: droższa niż cytologia tradycyjna.

Oznaczanie HPV DNA

• Wykrywa wirusy wysokiego ryzyka, które powodują raka szyjki macicy.
• Czułość: 90–95% (bardzo wysoka), w zależności od zakresu badanych typów hrHPV
• Zalety: wcześniejsze wykrycie zakażenia, wysokie bezpieczeństwo wykluczenia raka.
• Wady: nie wykrywa zmian komórkowych, może prowadzić do nadmiernej diagnostyki u młodych kobiet.

Co-test (HPV + cytologia płynna LBC)

• Połączenie oznaczenia HPV i cytologii.
• Czułość: 95–99% (najwyższa skuteczność).
• Zalety: najlepsza metoda wykrywania zmian przedrakowych i raka, pozwala wydłużyć interwały badań przesiewowych (np. do 3 lat) przy ujemnym wyniku
• Wady: droższe badanie.

Jak działa Co-test?

• Pobranie materiału – lekarz pobiera wymaz z szyjki macicy. Próbka może być użyta zarówno do badania cytologicznego, jak i oznaczenia DNA HPV.
• Analiza wyników:

HPV (-) i cytologia (-) → bardzo niskie ryzyko raka, kolejne badanie zwykle za 3-5 lat.
HPV (+) i cytologia (-) → monitorowanie, ewentualna dalsza diagnostyka, do rozważenia kolposkopia
HPV (+) i cytologia (+) → wskazanie do kolposkopii i wycinków (badanie histopatologiczne) i dalszego leczenia.