Autor: Dr n. med. Joanna Niepsuj - Biniaś
Zakażenia układu moczowego w ciąży
Najczęstsze postacie zakażenia układu moczowego to:
- bazobjawowa bakteriuria - czyli bakterie w moczu bez objawów zakażenia
- zapalenie pęcherza moczowego - czyli gorączka, ból podbrzusza, parcie na mocz
- odmiedniczkowe zapalenie nerek - może do niego dość w razie braku leczenia dwóch pozostałych zaburzeń, jest poważnym stanem niosącym zagrożenie ciąży
Ciąża jest stanem, który zwiększa ryzyko występowania infekcji układu moczowego - wynika to z przemian hormonalnych oraz anatomicznych. Pojawiająca się dość często w ciąży cukrzyca również zwiększa ryzyko wystąpienia bezobjawowej bakteriurii.
Bezobjawowa bakteriuria, która poza ciążą nie wymaga leczenia - w przypadku ciąży wymaga szczególnej uwagi i terapii - niesie ze sobą ryzyko rozwoju poważnych infekcji i powikłań położniczych.
Jeśli przed ciążą nie miałaś problemów z zakażeniami dróg moczowych - w ciąży mogą się pojawiać w postaci nawracającej i nie wolno ich lekceważyć. Każdą taką sytuację konsultuj z lekarzem prowadzącym.
Rozpoznanie bezobjawowej bakteriurii jest możliwe tylko na podstawie wyników badań - nie daje dolegliwości. Dlatego powtarzamy badanie ogólne moczu i posiew moczu w ciąży, a bakteriurię leczymy.
Bardzo istotne jest umiejętne pobranie próbki moczu do badania, jeśli zlecony jest posiew moczu:
- podczas pierwszej porannej mikcji
- środkowy strumień moczu
- po wcześniejszym podmyciu się ( kierunek – od przodu do tyłu, aby uniknąć przeniesienia flory bakteryjnej z okolicy odbytu)
- jak najszybciej przekazać do laboratorium
- jeżeli próbka nie może być niezwłocznie dostarczona do laboratorium, można ją przez kilka godzin przechowywać w lodówce w temperaturze 4–6°C.
Każdą infekcję leczymy antybiotykami - określona grupa antybiotyków jest dozwolona w ciąży, nawet w I trymestrze. Bardziej boimy się skutków rozwoju infekcji dróg moczowych niż dobrze dobranych leków.
Nieleczona infekcja dróg moczowych grozi przedwczesnym porodem i niską masą urodzeniową noworodka oraz wstępowaniem infekcji (odmiedniczkowe zapalenie nerek) do sepsy włącznie.
Odmiedniczkowe zapalenie nerek to poważny stan, który zawsze wymaga leczenia szpitalnego.
Istnieją zasady ograniczające ryzyko rozwoju infekcji dróg moczowych - warto ich przestrzegać:
- unikaj kąpieli w wannie
- w razie uczucia parcia na mocz - nie odwlekaj mikcji
- staraj się zawsze oddawać mocz po współżyciu
- odpowiednia higiena dróg rodnych, zachowaj zasadę kierunku mycia od strony cewki moczowej w kierunku odbytu, nie odwrotnie- ograniczy to możliwość przeniesienie bakterii z tej okolicy w pobliże cewki moczowej
- pij dużo płynów- co najmniej 1,5 litra dziennie