Badania prenatalne – I Trymestr
Autorzy: Dr n.med. Joanna Niepsuj-Biniaś, Dr n.med. Tomasz Olejniczak
Badania prenatalne stały się nieodłącznym elementem prawidłowej opieki nad pacjentką w ciąży. Jest to badanie oceniające nie tylko rozwój płodu, ale też ryzyko wystąpienia niektórych zaburzeń właśnie u Ciebie.
Startujemy już w I trymestrze: między 11 a 13+6 dniem ciąży czeka Cię pierwsze badanie prenatalne. Jeśli tydzień ciąży nie zgadza się z wielkością płodu – lekarz prowadzący powinien Cię pokierować na badanie adekwatnie do wielkości płodu i w trakcie badania prenatalnego ostatecznie ustalany jest termin porodu według usg.
Co Ci to badanie da: przesiewową ocenę najczęstszych wad genetycznych, wstępną ocenę anatomii płodu i ewentualne rozpoznanie/wykluczenie kilku dużych wad płodu, predykcję i możliwość zapobiegania powikłaniom nadciśnienia ciążowego oraz porodu przedwczesnego. Całkiem sporo – prawda?
Na czym badanie polega: test podwójny – bo tak nazywamy pierwsze przesiewowe badanie prenatalne – polega na jednoczasowym pobraniu krwi na białko PAPP-A oraz hormon beta-HCG i wykonaniu usg zgodnego z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników oraz FMF ( Fetal Medicine Foundation).
Jakie elementy ultrasonografii ocenia się w trakcie takiego badania?
1. Przezierność karku płodu- taką przestrzeń z tyłu szyi, która powinna być nie szersza niż 3 mm.
2. Obecność kości nosowej (nie mierzy się jej – tylko ocenia, czy jest).
3. Przepływ krwi w naczyniu zwanym przewodem żylnym.
4. Przepływ w sercu- a dokładnie nad zastawką trójdzielną. Ocenia się również wstępnie anatomię płodu. Poza tym badamy anatomię macicy i przydatków ciężarnej oraz przepływy w naczyniach macicznych – aby wykryć ryzyko zaburzeń związanych z nadciśnieniem ciążowym.
Jak wygląda opis testu podwójnego?
Badanie nie dostarcza jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy Twoje dziecko na 100% jest zdrowe lub nie. Wynik stwierdzi, jakie jest ryzyko, że taka choroba jak trisomia 21, 13 czy 18 chromosomu może wystąpić i na tej podstawie zaleca się dalszą diagnostykę: zawsze taki wynik musisz skonsultować z lekarzem prowadzącym.
Jakie są jeszcze możliwości diagnostyki? Poza przesiewowym badaniem opisanym powyżej mogą być badania inwazyjne – biopsja kosmówki (badanie nie jest wykonywane na terenie Wielkopolski), kordocenteza i amniopunkcja genetyczna – pobranie płynu owodniowego celem wykonania badań genetycznych płodu.
Kolejny rodzaj badań prenatalnych: nieinwazyjne badanie zwane oceną DNA płodowego: NIPT (non invasive prenatal test). Polega na pobraniu Twojej krwi i wyizolowaniu z niej DNA płodu, które następnie ocenia się w kierunku najczęstszych wad genetycznych. Czy badanie prenatalne I trymestru jest refundowane: tak i nie. NFZ określił ścisłe wskazania, na podstawie których lekarz prowadzący może Cię skierować na test podwójny z refundacją. Należą tu: *wiek ciężarnej w chwili przewidywanego porodu > 35 lat, *w poprzedniej ciąży wystąpiła wada wrodzona, *w rodzinie istnieje obciążenie wadami genetycznymi, *w badaniach usg u lekarza prowadzącego stwierdzono nieprawidłowości. W pozostałych sytuacjach – czyli szczerze mówiąc w większości przypadków – badanie to wykonuje się odpłatnie.
Przydatne informacje:
Gdzie na terenie Poznania można wykonać badania prenatalne w ramach NFZ? – przykłady:
- PreMediCare ul. Drużbickiego 13
- POSUM Al. Solidarności 36
- Centrum Medyczne Ułańska ul. Ułańska 21/U5
- Euromedicus ul. Wojskowa 3c/11
- Poradnia Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego ul. Polna 33